Krvne pločice, trombociti, imaju mnogo važniju ulogu u našem imunom sistemu nego što se do sada mislilo. To pokazuje studija sprovedena na Univerzitetu Laval i Univerzitetskoj bolnici prestižnog Istraživačkog centra u Kvebeku.
Pored uloge u procesu koagulacije i zarastanja rane, trombociti predstavljaju i prve respondere imunog sistema kada virus, bakterija ili alergen uđu u krvotok. Ovo otkriće, čiji su detalji objavljeni u Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), otvaraju nove mogućnosti za tretman pacijenata u septičkom šoku izazvanom virusnom ili bakterijskom infekcijom, kao i pacijenata sa autoimunim bolestima poput reumatoidnog artritisa i lupusa.
Kada strano telo prvi put uđe u krvotok izaziva stvaranje antitela, objašnjava Erik Boilard, vodeći istraživač i profesor na Medicinskom fakultetu Univerziteta Laval. Sledeći put ova antitela presreću ista strana tela, brzo se vezuju za njihovu površinu i formiraju antigen-antitelo komplekse koji su okidači inflamatornog odgovora.
Trombociti imaju receptore koji prepoznaju ove komplekse i to je navelo profesora Boilarda i druge istraživače da posumnjaju da su trombociti uključeni u inflamatorni proces. Da bi testirali svoju hipotezu, stvorili su komplekse antigen-antitelo u krvi miševa koristeći virus, bakterijski toksin i alergeni protein.
Rezultati su bili slični u sva tri slučaja. Kod miševa su se javili klasični simptomi septičkog ili anafilaktičkog šoka: porast telesne temperature, tremor, poremećaj srčane funkcije, vazodilatacija i gubitak svesti. “Ponovili smo testove na miševima kojima smo pre toga uklonili gotovo sve trombocite, kao i na miševima bez receptora za antigen-antitelo kompleks na trombocitima. Kod ovih miševa nije došlo do fiziološkog odgovora, što jasno pokazuje ključnu ulogu trombocita u samom procesu.
Trombociti, a ne leukociti, su prvi na sceni tokom imunog odgovora,” kaže profesor.
Istraživači su dalje utvrdili da su miševi upadali u šok zbog toga što su trombociti oslobađali serotonin. “To je isti molekul kao i neurotransmiter u mozgu, ali ovaj produkuju ćelije tankog creva. Trombociti inače čuvaju čak 90% ukupne količine serotonina u organizmu i oslobađaju ga u određenim situacijama,” objašnjava Boilard.
Jedna od kliničkih implikacija studije je bila da transfuzija trombocita kod pacijenata u septičkom ili anafilaktičkom šoku može pogoršati njihovo stanje povećanjem količine serotonina u krvi. „Transfuzija ostaje važna, naročito zato što ovi pacijenti često imaju nizak nivo trombocita, ali kako bi se sprečio potencijalni problem, receptore za antigen-antitelo kompleks na trombocitima treba blokirati pre same transfuzije,“ rekao je Boilard. On sada istražuje ulogu ovih receptora kod autoimunih bolesti, kao što su lupus i artritis. „Verujemo da bismo blokiranjem receptora mogli da poboljšamo stanje pacijenata, bez uticaja na ostale važne funkcije trombocita,“ istakao je on.
